|
Alevi İnancında Dedenin Yeri
CELÂL KEYKÜBÂT, İmam Musa i Kâzım Evlatlarından
Dostlar, dede veya seyid Oniki İmam neslinden gelenlere
denir. Bu nesile dayanmazsa aleviler dede kabul etmezler.
Bunlara Evlâd-i Resûl-ü Seyyidi Saadet'te denilir. Dede
alevinin din adamıdır ve üç ayrı sıfatı vardır. Rehber,
mürşit ve pirdir. Rehber talibe yol açar, mürşit talipleri
irşat eder, bilmediğini öğretir. Pir daha da aydınlatmaya
çalışır, yetiştirir.
"Pir Sultan A bdal'ım okur yazarım
Türap oldum, ayaklarda tozarım
Pir elinden içtim sermeat gezerim
Elden içilmedik meyi neylersin "
Şimdiye kadar süregelen dedelik, alevi insanını birleştiren
bir unsur olmuştur. Tarih boyunca gelenek ve görenekleri,
deyişleri (tabiki deyişlerde ozanlarımız daha büyük rol
oynamışlardır) günümüze taşımışlardır.
Sünni kesimde olduğu gibi, devlet örgütlenmesi yok. Burada
dedeler alevi toplumunun iç bütünleyicileri olmuşlardır.
Süre gelen tarihimizde halkın öncüleri olmuşlardır ve
bu yolda can vermişlerdir.
Ellerindeki imkânlar ve olanaklar çerçevesinde dedeler
çoğunlukla ileriye açık, aydın kafalı kendini yetiştirmiş
kişilerdir. Eskiden çağın en önünde bilgilere sahipmişler.
Müzik, resim, tarih, edebiyat, astronomi ve tasavvuf gibi.
Fakat zaman geçtikçe, dedeler günün koşullarına göre geri
kalmışlardır. Bunun suçlusu dedeler mi? Hayır! Toplum
mu? Hayır! Suçlu düzenin kendisidir.
Canlar alevi dedesi olmadan Aleviliğin kimliğini, kültür
ve töresini devam ettirebilmesi zordur, olanaksızdır.
Ama ilerde neler olur, nasıl değişiklikler olur, bilinmez.
Bügünki alevilerin içinde bulundukları çıkmazda, gerçek
yol erenleri olmadan alevi toplumu dağılır, bir potada
eritilir ve kolaylıkla yok edilirler. Tüm dinleri gözden
geçirelim, din adamları devamlı vardır ve de olacaktır.
Bizleri asimilasyona sokmak isteyenler, dedelik makamını
ortadan kaldırmak istemektedirler. Ne yazık ki, içimizden
de bu oyuna bilinçli veya bilinçsiz karışanlar vardır.
Şöyle bilinmelidir ki, asimilasyona uğramayacak grup gerçek
seyyitlerdir. Yaşamın her döneminde hizmet erenleri olacaktır.
"Cümle bir mürşide demişler beli
Teşbihleri Attah-Muhammed-Ali
Meşrebi Hüseyni, ismi Alevi
Muhammed Ali'ye çıkar yollan"
Dedeliği devralacak dede çocuklarına eğitim verecek bir
okulun açılması dileğiyle, Hak-Muhammed-Ali yardımcınız
olsun!
|
|
|